خرید PDF درسنامه این فصل
۴,۹۰۰ تومانافزودن به سبد
خرید PDF درسنامه کل 14 فصل کتاب
۴۹,۰۰۰ تومانافزودن به سبد
درسنامه (خلاصه ، جزوه و نکات) علوم ششم درس 7 : ورزش و نیرو (2)
توصیه می شود پس از مطالعه درس نامه(علوم ششم درس 7 : ورزش و نیرو (2) نمونه سوال و پاسخ نامه ی آن را نیز دنبال کرده و یا در آزمون های آنلاین فرامعلم شرکت و سطح دانش خود را تحلیل کنید
در این نوشته به درسنامه علوم ششم درس 7 می پردازیم.
درس در یک نگاه
در این درس کاربران گرامی با انجام فعالیت های خود ، آزمایش، مشاهدهٔ دقیق، فراخوانی تجربه های شخصی وتحلیل و تفسیر، به وجود نیروهای غیرتماسی مانند نیروی الکتریکی، مغناطیسی و گرانشی پی می برند و در ادامه با نیروهای اصطکاک و مقاومت هوا آشنا می شوند.
نقشه مفهومی درس
در درس 6 با نیرو و چگونگی اثر نیرو آشنا شدیم و در مثال ها مثل هل دادن ماشین، طناب کشی ، کشیدن گاری و …. یک جسم با جسم دیگر تماس داشت و به این نوع نیرو، تماسی میگویند.
نیروی تماسی، نیرویی است که یک جسم نیرو را به جسم دیگری که با آن در تماس است وارد میکند.
نیروهای غیرتماسی
نیروی بدون تماس نیرویی است که در یک جسم بدون آن که به صورت فیزیکی با آن در تماس باشد عمل میکند. معروفترین نیروی بدون تماس، نیروی گرانشی است که وزن را تعیین می کند.
وقتی کتاب یا مدادی از دست شما رها شود، به طرف زمین سقوط می کند. میوه ها و برگ ها نیز وقتی از درخت جدا می شوند، به طرف زمین سقوط می کنند.
می دانیم عامل حرکت، نیرو است. بنابراین نتیجه می گیریم زمین به همه ی اجسام نزدیک خود نیرو وارد می کند و آن ها را به طرف خود می کشد.
این نیرو، نیروی جاذبه زمین نامیده می شود. نیروی جاذبه زمین روی همه چیز و همه کس عمل می کند.
نیروی جاذبه ای که زمین به یک جسم وارد می کند، وزن جسم نامیده می شود. واحد اندازه گیری نیرو نیوتن است و برای اندازه گیری نیرو از وسیله ای به نام نیروسنج استفاده می شود.
جرم
جرم یک جسم به مقدار مادّه ی تشکیل دهنده ی آن بستگی دارد و واحد اندازه گیری آن کیلوگرم است. برای انداز ه گیری جرم معمولاً از ترازو استفاده می شود.
نیروی گرانش :
منظومه شمسی از خورشید و هر چیزی که توسط گرانش به این سیستم متصل باشد، تشکیل شده است. اجزای این سیستم شامل سیارههای عطارد ،زهره، زمین ،مریخ، مشتری ،زحل، اورانوس و نپتون و سیارات کوتولهای مانند پلوتون دهها قمر و میلیونها سیارک دنبالهدارها و شهابسنگها است. تمام این کرات با نیروی گرانش در گردش هستند.
از شگفتی های نظام آفرینش این است که زمین و هفت سیّار ه ی دیگر منظومه ی شمسی با بیش از ١٦٠ قمر در اثر نیروی گرانشی به دور خورشید می چرخند و فاصله ی هر سیّاره از خورشید حین حرکت در مدارش تغییر می کند، امّا هیچگاه با یکدیگر برخورد نمی کنند.
نیروی مغناطیسی
آهن ربا جسمی است که خاصیت آهنربایی ایجاد میکند و برخی فلزات مانند آهن و نیکل را به خود جذب میکند. نیرویی که یک آهن ربا به آهن ربای دیگر وارد می کند، نیروی مغناطیسی نامیده می شود.
دو سر آهن ربا که خاصیت آهنربایی بیشتری دارد «قطب» نام دارد .
يك آهنربا به هر شكلي كه ساخته شده باشد، داراي دو قطب است.
یکی از قطبها را «قطب شمال» (یا «قطب شمالیاب») و دیگری را «قطب جنوب» (یا «قطب جنوبیاب») مینامند. دو قطب همنام یکدیگر را «دفع» و دو قطب ناهمنام یکدیگر را «جذب» میکنند.
به کمک ، نیروی مغناطیسی می توان زباله های آهنی یا موادّی که جذب آهن ربا می شوند را بازیافت کرد.
در سراسر جهان میلیون ها تن از این فلزات آهنی بازیافت میشوند و در کوره ها ذوب و ناخالصی های آن ها جدامی شود و توسط افراد متخصص قالب گیری و ریخته گری می شوند و به اشکال مختلفی در می آیند.
نیروی الکتریکی
اگر یک سر میله پلاستیکی را به پارچه ی پشمی و یا موهای سر که تمیز و خشک باشند، مالش دهید در میله خاصیتی به وجود می آید که می تواند ذرات کوچک کاغذ را جذب کند. نیرویی که باعث جذب خرده های کاغذ به میله یا شانه می شود، نیروی الکتریکی نامیده می شود.
اصطکاک
نیرویی که سبب کندشدن حرکت می شود، نیروی اصطکاک نامیده می شود. نیروی اصطکاک همواره خلاف جهت حرکت بر جسم اثر می گذارد.
نیروی اصطکاک سبب می شود جسمی که روی سطحی در حال حرکت است، پس از مدّتی حرکتش متوقف شود.
بنابر این اصطکاک نیروی مقاومتی است که در برابر حرکت اجسام به وجود میآید. برای ایجاد حرکت در اجسام باید نیرویی بزرگتر از نیروی اصطکاک در جهت حرکت اعمال کرد.
عوامل موثر بر نیروی اصطکاک شامل دو عامل زیر است :
- جنس دو سطح
- نیروی عمود بر سطح
با افزایش نیروی عمود بر سطح، ناهمواری های سطح دو جسم بیشتر برخورد کرده و اصطکاک افزایش می یابد. نیروی عمود بر سطح معمولا همان وزن جسم است.
راه های کاهش اصطکاک
- سطح جسم را صاف و صیقلی کنیم.
- در سطح تماس دو جسم، را روغن لغزنده کنیم.
- بین سطح تماس دو جسم از چرخ یا غلتک استفاده کنیم.
نیروی اصطکاک در برخی فعّالیّت بیشتر باشد بهتر است مثل: ترمزکردن وسیله نقلیه، گره زدن طناب،روشن کردن کبریت، شن پاشی معابر در روز برفی ،
نیروی مقاومت هوا
وقتی جسمی در هوا حرکت می کند، بر آن نیروی مقاومی وارد می شود که اصطلاحاً به آن نیروی مقاومت هوا می گویند. بنابراین برای آن که اجسام بتوانند به راحتی در هوا حرکت کنند، باید شکل آن ها را به گونه ای طراحی کنیم تا نیروی مقاومت هوای وارد بر آن ها به کم ترین مقدار ممکن برسد.
نیروی مقاومت هوا بر برخی خودروها همانند تصویر زیر اثر کمتری دارد.
اثر مقاومت هوا
اگر دو بادکنک را همانند شکل آویزان کنیم و به طور مستقیم و یا با یک لوله ی خودکار به وسط بادکنک ها فوت کنیم، همانند تصویر فشار هوا بین دو بادکنک کم شده و دو بادکنک به هم نزدیک می شوند.
همچنین مطابق شکل،با دمیدن هوا بر روی کاغذ، از فشار هوای بالای کاغذ، کاسته می شود. در نتیجه فشار هوا در پایین کاغذ بیشتر از فشار آن در بالا شده و در اثر این اختلاف فشار نیرویی رو به بالا بر کاغذ وارد می شود و آن را بالا می برد.
با توجه به آزمایش بالا می فهمیم که چرا در روزهای طوفانی امکان این که سقف شیروانی خانه ها کنده شود، زیاد است،زیرا با عبور سریع هوا (باد) از بالای سقف، فشار هوای بالای شیروانی کم می شود و چون سقف سبک است آن را بالا می برد و خراب می کند.
با استفاده از همین دانش دانشمندان توانسته اند بال هواپیما را طراحی کنند و بسازند و هواپیما قدرت پرواز داشته باشد.
بال های هواپیما را به گونه ای طراحی می کنند که وقتی هواپیما در حال حرکت است، هوای بالای بال دارای سرعت بیشتری نسبت به هوای پایین بال بشود و سبب اختلاف فشار در بالا و پایین بال و ایجاد یک نیروی خالص به طرف بالا می شود. این نیرو می تواند حتّی از نیروی جاذبه ی وارد بر هواپیما هم بیشتر باشد و آن را به طرف بالا حرکت دهد.
توصیه می شود پس از مطالعه درسنامه علوم ششم درس 7 : ورزش و نیرو (2) در آزمون آنلاین فرامعلم شرکت و پاسخ های خود را با پاسخنامه آزمون مقایسه و تحلیل درستی نسبت به آموخته های خود داشته باشید
خرید PDF درسنامه این فصل
۴,۹۰۰ تومانافزودن به سبد
خرید PDF درسنامه کل 14 فصل کتاب
۴۹,۰۰۰ تومانافزودن به سبد
خیلی خوب بود من برای امتحانم خوندم