پاسخ نامه فعالیت های علوم ششم درس 5 : زمین پویا ویرایش 1403

پاسخ نامه فعالیت های علوم ششم درس 5 : زمین پویا ویرایش 1403

کاربر گرامی، در این برگه با پاسخ نامه فعالیت های علوم ششم درس 5 آشنا می شوید.

فرامعلم سعی کرده پس از گردآوری درسنامه علوم ششم درس 5: سفر به اعماق، شما را با پاسخ نامه فعالیت های علوم ششم درس 5 آشنا کند تا آموزش خود را بهبود ببخشید.

آزمایش کنید صفحه 32

هر یک از گروه های کلاس، یک عدد تخم مرغ آب پز با پوست را به کلاس بیاورند.

با انگشتان خود به پوسته ی تخم مرغ فشار وارد کنید.

حالا پوست تخم مرغ را بکنید. با انگشتان خود به سفیده ی تخم مرغ فشار وارد کنید.

چگونگی عکس العمل پوسته و سفیده ی تخم مرغ را با هم مقایسه کنید و نتیجه را به کلاس گزارش دهید.

پوسته تخم‌مرغ می‌شکند و سفیده تخم‌مرغ به علت نرم بودن با فشار دست له می‌شود و یا انگشت در آن فرو می‌رود.

سپس تخم مرغ را به وسیله ی چاقو از وسط نصف کنید و لایه های آن را با لایه های زمین مقایسه کنید.

مشاهده می‌شود که تخم‌مرغ هم مانند زمین از سه قسمت پوسته، گوشته (سفیده) و هسته (زرده) ساخته شده است.

کاوشگری صفحه 33

1)  یک قطعه چوب خشک و یک قطعه چوبِ تَر با قطر تقریبی یک سانتی متر و طول 70 سانتی متر بردارید. چوب ها را طوری روی میز محکم ببندید که فاصله ی ابتدای هر دو تا لبه ی میز یکسان باشد.

2) از هر یک از چوب ها یک وزنه ی 200 گرمی آویزان کنید. ( فاصله ی محلّ قرار گرفتن وزنه ها با انتهای هر دو چوب باید یکسان باشد).

چه چیزی مشاهده می کنید؟ فاصله ی وزنه تا زمین را اندازه گیری و یادداشت کنید.

3) قسمت دو را با وزنه های 300 و 350 گرمی تکرار و مشاهدات خود را در جدول زیر یادداشت کنید.( توجه داشته باشید نوع چوب های شما دانش آموزان با هم متفاوت است و جواب شما دانش آموزان هم به نسبت می تواند فرق کند. ولی مفهوم و نتیجه یکسان خواهد داشت.)

نتیجه ی کاوش خود را در یک یا چند سطر بنویسید.

با توجه به آزمایشی که انجام دادیم چوب تر خاصیت خم شدن دارد و بیش تر از چوب خشک با نیروی وزنه خم می شود و فاصله وزنه ها به زمین نزدیک تر می شود.

ادامه پاسخ نامه فعالیت های علوم ششم درس 5

فکر کنید صفحه 34

آیا همه ی زمین لرزه ها باعث خرابی در سطح زمین می شوند؟ چرا؟

خیر، بیشتر زمین‌لرزه‌ها خفیف هستند و در زیر اقیانوس‌ها رخ می‌دهند و انرژی آزاد شده در آن‌ها میزان اندکی است ولی همین عامل از ذخیره انرژی درون زمین و وقوع زمین‌لرزه بزرگ جلوگیری می‌کند. از طرفی، در میزان خرابی‌ها و خسارت‌های حاصل از زلزله، علاوه بر شدت و قدرت زلزله، استحکام زمین و ساختمان‌ها نیز تأثیر دارند.

علم و زندگی صفحه 34

با توجّه به تأثیرات زمین لرزه هایی که باعث خسارت هایی در محیط زندگی می شود، جدول زیر را تکمیل کنید.

فکر کنید صفحه 35

یکی از بازیکنان فوتبال در مسابقه ای بر اثر برخورد با بازیکن حریف، دچار شکستگی ساق پا شد؛ پس از چند ماه استراحت و درمان، دوباره به میدان بازی فوتبال برگشت.

به نظر شما اگر همان پای این بازیکن، دوباره آسیب ببیند، احتمال شکستگی پای او در کدام قسمت بیشتر است؟

 به احتمال زیاد ساق پای او؛ چون این بخش به علت شکستگی قبلی دارای مقاومت بیشتری شده  است، مجدداً دچار آسیب نخواهد شد.

گفت وگو صفحه 35

آیا شما تاکنون زمین لرزه ای را تجربه کرده اید؟

آیا می دانید قبل از وقوع، در هنگام وقوع و پس از وقوع زمین لرزه چه اقداماتی را باید انجام دهید؟

با راهنمایی معلمّ خود درباره ی این موارد گفت وگو و جدول زیر را کامل کنید.

جمع آوری اطّلاعات صفحه 36

درباره ی مهم ترین زمین لرزه های 50 سال اخیر ایران، از نظر محلّ وقوع و خسارت های وارد شده، اطّلاعات جمع آوری کنید و به کلاس گزارش دهید.

درباره مهمترین زمین‌لرزه‌های ۵۰ سال اخیر:

زلزله طبس= باشدت ۷.۷ ریشتر در سال ۱۳۵۷ و ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر رشته و تخریب ۱۶ روستا را به دنبال داشت.

زلزله رودبار و منجیل= در سال ۱۳۶۹ با شدت ۴.۷ ریشتری لرزید که ۳۵ هزار نفر کشته به همراه داشت.

زلزله بم= در سال ۱۳۸۲ با شدت ۵.۶ ریشتر ۴۱ هزار نفر کشته داشته.

زلزله ورزقان در استان آذربایجان شرقی= در سال ۱۳۹۱ با شدت ۲.۶ ریشتر و ۳۱۰ نفر کشته و بیش از ۱۸۰۰ مجروح به جای گذاشت.

زلزله ی سرپل ذهاب کرمانشاه(ازگله)= در سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ با ۳.۷ریشتر تعداد کشته ۶۲۰ نفر بوده است و ۹۳۸۸ نفر زخمی و حدود ۷۰ هزار نفر بی خانمان شدند…

زلزله سرپل ذهاب آخرین زلزله مهم ۵۰ سال اخیر بوده است.

فعالیت صفحه 36

با کمک معلّم خود و متخصّصان مانور زمین لرزه، مکان های امن مدرسه خود را شناسایی کنید و شیوه ی پناه گیری مناسب را در کلاس تمرین کنید.

زیر میز در چهارچوب کنار دیوارهای استوار و محکم
شیوه ی پناهگیری:
روی یک زانو می نشینیم دستانمان را قلاب و بر روی سرمان می گذاریم سپس در یک مکان امن قرار می گیریم.

فعّالیت صفحه 36

هنگام پختن برنج در کنار مادر خود بایستید و در زمان جوشیدن، آن را به دقّت مشاهده کنید.

مشاهدات خود را بنویسید.

اگر شعله ی حرارت زیر ظرف برنج را کاهش یا افزایش دهیم، چه اتّفاقی می افتد؟

جوشیدن آب برنج را با جوشش موادّ مذاب درون زمین مقایسه کنید.

 ورود و خروج بخار آب و تشکیل حباب‌های آب که بلافاصله پس از تشکیل می‌ترکند را مشاهده می کنیم.

در حقیقت وقتی که فشار بخار مایع با فشار جو برابر می‌‌شود، مایع شروع به جوشیدن می‌کند. در این دما، بخار حاصل در درون مایع سبب ایجاد حباب و جوشش می‌شود.

تشکیل حباب در دمای پایین‌تر از نقطه جوش غیر ممکن است، زیرا فشار هوا بر سطح مایع که بیش از فشار داخل آن است، مانع از تشکیل حباب می‌شود. افزایش شعله موجب افزایش حباب‌ها خواهد شد و بالعکس کاهش شعله حرارت زیر ظرف برنج موجب کم شدن سرعت تشکیل حباب‌ها خواهد شد.

همین اتفاق در مورد جوشش مواد مذاب هم  رخ می‌دهد با این تفاوت که گازهای خروجی علاوه بر بخار آب شامل گازهای دیگری نیز می‌شود.

فعّالیت صفحه 36

در گروه خود، مقداری خاک رس را با آب، مخلوط و گل رس تهیّه کنید. سپس آن را به شکل مخروط آتش فشانی در آورید که دهانه ی آن فرو رفته است.پس از خشک شدن، مقداری مادّه ی شیمیایی آمونیم دی کرومات در دهانه ی آن بریزید و با نظارت معلّم خود، آن را با شعله ی کبریت روشن و نتیجه را مشاهده کنید.

آمونیم دی کرومات یک ماده جامد تقریباً نارنجی رنگ است بعد از سوختن این ماده گاز نیتروژن و بخار آب و ماده جامد دیگری به رنگ سبز تیره تولید می‌شود این واکنش گرمای زیادی تولید  می‌کند و بسیار سریع رخ می‌‌دهد.

جمع آوری اطّلاعات صفحه 38

در مورد آتش فشان هایی که در سال های اخیر فعّال بوده اند و همچنین کاربرد سنگ های آتش فشانی مانند پوکه ی معدنی و سنگ پا، اطلّاعات جمع آوری  کنید و به کلاس گزارش دهید.

پوکه معدنی : دانه های سبک حاصل از فعالیت های آتش فشانی به عنوان مصالح ساختمانی در ساخت سقف و دیوار های پیش ساخته و به عنوان عایق صدا و گرما استفاده می شود.

استفاده درکشاورزی به دلیل خاصیت جذب و نگهداری آب.

برای استفاده در ساختمان ، سد ها ، اسکله ها و پله ها

سنگ پا : از سرد شدن گدازه های آتش فشانی شکل می گیرد و به عنوان ساینده در صنعت چوب بری و مواد بهداشتی استفاده می شود.

آزمایش کنید صفحه 38

آیا می خواهید یکی از گازهای آتش فشانی را تولید کنید؟

1) برای این کار مقداری جوش شیرین را در یک لیوان بریزید و سپس به آن مقداری سرکه اضافه کنید.

2) مشاهدات خود را یادداشت و به کمک معلّم خود نوع گاز حاصل را تعیین کنید.

مشاهده می‌شود به محض ریخته شدن سرکه در جوش شیرین یک تغییر شیمیایی رخ داده با تولید گاز کربن دی اکسید محتوای داخل لیوان به بیرون فوران می‌کند.

جمع آوری اطّلاعات صفحه38

درباره ی آتش فشان ها اطّلاعات جمع آوری و جدول زیر را تکمیل کنید.

فکر کنید صفحه38

ساکنان مناطق آتش فشانی چه موارد ایمنی را باید رعایت کنند؟

1)  آمادگی برای تخلیه فوری
2)  داشتن اطلاعات و اخبار زمین‌شناسی برای اطلاع از زمان دقیق فوران
3) داشتن وسایل کمک‌های اولیه
4) پناه بردن به مکان‌های امن
5) استفاده از ماسک در هنگام فوران، جهت دوری از ذرات گرد و غبار
6) آمادگی مقابله با خطر امواج بسیار بلند (سونامی) که در اثر فوران در اعماق دریا صورت می‌گیرد.
7) آمادگی مقابله با خطر باران‌هایی ناشی از فوران
8) ایجاد ایستگاه مراقبت در مناطق آتش‌فشانی
9) برسی ساختمان زمین‌شناسی آتش‌فشان: یعنی از قبل باید مناطق گسلی و نحوه جریان آب در اطراف آتش‌فشان تعیین شود.