توصیه می شود پس از مطالعه درس نامه نمونه سوال و پاسخ نامه ی آن را نیز دنبال کرده و یا در آزمون های آنلاین فرامعلم شرکت و سطح دانش خود را تحلیل کنید
در این نوشته به درس نامه علوم ششم درس نامه علوم ششم درس 13 : سالم بمانیم،می پردازیم.
توصیه می شود پس از مطالعه درس نامه نمونه سوال و پاسخ نامه ی آن را نیز دنبال کرده و یا در آزمون های آنلاین فرامعلم شرکت و سطح دانش خود را تحلیل کنید.
درسدریکنگاه
بحث اصلی این درس، بیمار های واگیر و غیرواگیر است که ضمن مقایسه آن ها، راه هایی را برای جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری ها معرفی می کند و در کنار آن، سدهای دفاعی بدن توضیح داده می شود. همچنین به راه های بالابردن مقاومت بدن برای پیشگیری از بیماری های واگیر و بعضی از رفتارهای سالم که از بروز بیماری های غیر واگیر جلوگیری می کنند اشارهایی می شود.
نقشه مفهومی درس سیزدهم
انواع بیماری
بیماری غیر واگیر مثل دیابت
بیماری واگیر دار مثل کرونا ، آنفولانزا
بیماری‌هایی که می‌توانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند، بیماری‌های واگیر نامیده می‌شوند. عوامل بیماری زا مثل ویروس ها و باکتری ها و ….از فرد بمار یا محیط و یا ناقلین به افراد سالم منتقل می شوند.
آشنایی با روش های انتقال بیماری های عفونی برای مبارزه با آن ها اهمیت دارد. با آشنایی راه های انتقال بیماری می‌توان اکثر بیماری های عفونی را ریشه‌کن کرد و این عمل با ایجاد وقفه در گردش عامل بیماری زا در طبیعت بوجود می‌آید.
میکروب های بیماری زا به چهار روش عمده انتقال می یابند.
انتقال از طریق تماس مستقیم(جوش های پوستی)
انتقال بوسیله آب و مواد غذایی(مثل حصبه، وبا، اسهال خونی)
انتقال با تلقیح مستقیم (نیش حشرات مانند مالاریا، سالک)
انتقال از طریق هوا(مثل سرماخوردگی، آنفولانزا، کرونا)
بعضی میکروب‌ها در بدن جانوران زندگی می‌کنندو جانوران آن ها را انتقال می دهند به این جانوران، ناقل بیماری می‌گویند؛ مثلاً نوعی پشه ناقل بیماری مالاریا و سگ ناقل بیماری هاری است. تصاویر آن ها را می توانید مشاهده کنید.
میکروب‌ها برای ایجاد بیماری، باید از دو سدّ دفاعی بدن عبور کنند:
سدّ اوّل شامل:
پوست
مجاری تنفسی ( دهان و بینی)
لوله گوارشی
میکروب های بیماری زا از طریق مجاری تنفسی، لوله گوارشی و پوست زخمی شده وارد بدن انسان یا حیوانات می‌شوند. برای هر میکروبی یک راه ورود معمولا موثرتر از راه های دیگر است زیرا می‌تواند خود را در بافت های مورد تمایل مستقر سازد.
راه های انتشار میکروب از شخص بیمار
ترشحات تنفسی از طریق دهان، بینی، بزاق
مدفوع بیمار
ادرار
ترشحات عفونت های زخم
ذات الریه یک بیماری ریوی شایع است که در اثر عفونت در کیسه های هوا در ریه ها ایجاد می شود. عفونت ها می توانند باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشند. بیشتر افراد طی یک تا سه هفته بهبود می یابند، اما در برخی افراد خاص، ذات الریه می تواند بسیار جدی و حتی کشنده باشد. برای بزرگسالان بالای 65 سال یا افراد مبتلا به بیماری مزمن دیگر دریافت واکسن ذات الریه پنوموکوکی بسیار مهم است.
سدّ دوم:
اگر میکروب‌ها از سدّ اوّل عبور کنند با سدّ دوم دفاعی بدن یعنی گویچه (گلبول) های سفید خون روبه‌رو می‌شوند.
راه های مبارزه گلبول های سفید با میکروب ها
گویچه‌های سفید به میکروب‌ها حمله می‌کنند و آنها را می‌خورند! به این گویچه‌های سفید، بیگانه‌خوار نیز می‌گویند.
بعضی گویچه‌های سفید موادّی به نام پادتن ترشح می‌کنند.
گلبول های سفید در حال بیگانه خواری
پادتن، میکروب‌ها را غیرفعّال می‌کند. گویچه‌های سفید بیگانه‌خوار این میکروب‌های غیر فعّال را راحت‌تر می‌خورند. امّا اگر میکروب‌ها از این سد نیز عبور کنند، چه اتّفاقی می‌افتد؟
وقتی میکروب ها پیروز می شوند در جاهای متفاوت بدن ساکن می شوند. مثلا میکروب سل در شش ها قرار می گیرد و سبب تخریب سلول های شش می شود. بعضی میکروب‌ها با ترشّح سم به بدن آسیب می‌رسانند؛ مثلاً میکروب گلودرد چرکی که در گلو قرار می‌گیرد، سمّی ترشّح می‌کند که با جریان خون به قلب می‌رود و به آن آسیب می‌رساند.
درس نامه علوم ششم درس 13 : سالم بمانیم
باکتری‌ها مفید
باکتری‌ها گروهی از میکروب‌ها هستند.اغلب آن ها برای ما و سایر جانداران مفید هستند. انواعی از باکتری‌ها درون و روی بدن ما زندگی می‌کنند. مثلاً در روده‌ی ما باکتری‌هایی هست که ویتامین تولید می‌کنند. بعضی باکتری‌ها که در پوست ما زندگی می‌کنند، باکتری‌های زیان‌آور را از بین می‌برند.
افزایش مقاومت بدن
با ورزش کردن و خوردن غذای کافی و متنوّع، و تزریق واکسن می توان مقاومت بدن را در برابر میکروب‌ها افزایش داد.
واکسن
وقتی واکسن وارد بدن می‌شود، گویچه‌های سفید علیه آن پادتن می‌سازند. هر بیماری، واکسن مخصوص به خود را دارد. بعضی واکسن‌ها فرد را برای همه عمر نسبت به آن بیماری مقاوم می‌کنند؛ امّا برای مقاومت در برابر بعضی بیماری‌ها باید در چند نوبت واکسن دریافت کرد مانند آنفولانزا و کرونا
سرماخوردگی با کرونا فرق می‌کند. ویروس سرماخوردگی در یاخته‌های بینی قرار می‌گیرد و با علائمی مثل آبریزش بینی، عطسه خود را نشان می دهد.
در حالی که ویروس کرونا در یاخته‌های شُش‌ها ساکن می‌شود. کرونا توجه به نوع کروناویروس، علائم می‌تواند از نشانه‌های سرماخوردگی عادی مثل از کار افتادن بویایی و چشایی تا تب، سرفه، تنگی نفساستشمام بوی تعفن در بینی و مشکلات حاد تنفسی باشد. همچنین بیمار ممکن است سرفه‌های چند روزه ظاهراً بدون دلیل نیز داشته باشد.
بیماری‌های غیرواگیر
بیماری‌های غیرواگیر در اثر میکروب‌ها به وجود نمی‌آیند. این بیماری‌ها به سبب اختلال در کار دستگاه‌های بدن ایجاد می‌شوند. نوع تغذیه در ایجاد بعضی از بیماری‌های غیرواگیر نقش دارد؛ مثلاً در صورتی که به اندازه لازم غذاهای کلسیم‌دار مصرف نکنید، ممکن است به پوکی استخوان مبتلا شوید، استخوان‌هایتان نرم بمانند و با کم‌ترین ضربه شکسته شوند. افرادی که غذاهای پر نمک و سرخ شده با روغن فراوان می‌خورند در معرض خطر بیماری فشار خون قرار دارند
رفتارهای سالم
رفتارهای سالم و یا ناسالم در حفظ سلامت و یا از دست دادن آن نقش زیادی دارند؛ مثلاً با کارهای ساده‌ای مانند ، نشکستن چیزهای سخت با دندان، خوردن غذاهای کلسیم‌دار و پروتئین‌دار می‌توانیم دندان‌های سالمی داشته باشیم. همچنین درست نشستن، درست راه رفتن و انجام دادن نرمش‌های مناسب از آسیب رسیدن به ستون مهره‌ها جلوگیری می‌کند.
تدریس در مدارس نمونه دولتی و استعداد های درخشان
مدرس ضمن خدمت فرهنگیان
تولید نرم افزار های آموزشی علوم تجربی متنا ،
مولف کتاب های کمک آموزشی و همکاری با انتشارات منتشران و اقلیم مهر
عالییییییییییییییی بود خیلی من کنفرانس داشتم و نمی دونستم چیکار کنم که درست کنفرانس بدم همین راه بهزهنم رسید ممنونمممممم
از معلم بهتر توضیح میده
عالیه
واقعا عالیه ینی از نکات عالیییی
بسیار عالیهه من فردا باید کنفرانس بدم و این ها خیلی کمکم کرد
عالی ترین چیزی بود 👌👌که تا حالا دیدم واقعا عالی من از سازندش واقعا تشکر می کنم❤👌👌✌🤞🤞👊