درس نامه علوم هشتم فصل 1 : مخلوط و جداسازی مواد
در درس نامه علوم هشتم فصل 1 با انواع عناصر، مواد مخلوط و روش های جداسازی آن آشنا خواهیم شد.
برخی از مواد فقط از یک نوع ماده تشکیل شده اند؛ امّا بعضی دیگر از دو یا چند ماده به دست آمده اند.
بیشتر موادی که ما در زندگی با آن ها سرو کار داریم از دو یا چند ماده تشکیل شده اند. این مواد، مخلوط نامیده می شوند..
الف) موادی که از یک نوع ذره تشکیل شده باشند، مواد خالص نامیده می شوند.
ماده خالص:
ماده خالص ماده ای است كه تنها از یك جزء ساخته شده اند.
به عبارت دیگر ماده خالص ماده ای است كه تنها از یك نوع عنصر و یا یك نوع ماده مركب تشكیل شده است.
اكسیژن، گوگرد، ئیدروژن و فسفر عنصر خالصند. یعنی از مولكول هایی با اتم های یكسان تشكیل شده اند و آب مقطر، كربن دی اكسید، الكل و نمك طعام مثال هایی از مواد مركب خالصند.
درس نامه علوم هشتم فصل 1
عنصر یا ماده ساده:
عنصر ماده ای است كه از اتم های یكسان ساخته شده است.
فلز:
عناصری مانند آهن، مس، طلا، نقره، آلومینیوم و جیوه را فلز می گویند، تقریبا همه این عناصر دارای ویژگی های زیر هستند.
تركیب:
ترکیب ماده ای است كه ذرات سازنده آن از دو یا چند نوع اتم متفاوت تشكیل شده است.
مولكول یك ماه مركب ممكن است از دو ، سه و … و یا تعداد بسیاری زیادی اتم تشیكل شده باشد.
نافلزها:
عناصری مانند كربن، گوگرد، فسفر، ید ، برم و … را نافلز می گویند. نافلزها دارای ویژگی های زیر هستند.
شبه فلز :
عناصری كه خواص آن ها بین فلز و نافلز قرار می گیرد شبه فلز نامیده می شوند.
عناصری مانند: سیلسیوم، آرسنیك، آنتیموان، تلوریم، ژرمانیوم جزء شبه فلز ها محسوب می شوند.
موادی را که از دو یا چند ماده تشکیل شده باشند، مواد ناخالص یا مخلوط می نامند.
یکی از ویژگی های مخلوط این است که اجزای تشکیل دهندهٔ آن، خواص اولیهٔ خود را حفظ می کنند؛به عبارت دیگر خواص مواد قبل از آمیخته شدن با یکدیگر و بعد از آن تغییر نمی کند؛
برای نمونه آب نمک مخلوطی از دو مادهٔ آب و نمک است.
هنگامی که این مخلوط را می چشیم، مزهٔ آن شور است.
خاصیت شوری مربوط به نمک است؛ یعنی نمک خاصیت شوری خود را در مخلوط نیز حفظ کرده است.
از طرف دیگر اگر مقداری آب نمک را روی زمین بریزیم، جاری می شود. جاری شدن از ویژگی های آب است.
مخلوط ها در زندگی ما نقش مهمی دارند.
ماده مخلوط
مخلوط ماده ای است كه از در هم آمیختن دو یا چند ماده حاصل می شود به شرطی كه هر ماده ویژگی های خود را حفظ كند.
آب نمك، خاك باغچه ، سالاد، شربت خاك شیر، هوا ، شیشه، انواع آلیاژها و … نمونه هایی از مخلوط هستند..
درس نامه علوم هشتم فصل 1
انواع مخلوط
مخلوط ممکن است همگن یا ناهمگن باشد.
در محلول های جامد در مایع همیشه جزء مایع حلال و جزء دیگر حل شونده است.
در محلول های مایع در مایع جزئی كه مقدارش بیش تر است حلال و جزء دیگر حل شونده است
مخلوطی ناهمگن جامد در مایع است که در آن ذرّات یک جامد به صورت معلق در مایع (مثل آب(پراکنده اند.
دوغ، آب لیمو و شربت خاکشیر، نمونه های دیگری از مخلوط های سوسپانسیون اند.
اجزای تشکیل دهندۀ محلول
هر محلول حداقل از دو جزء حل شونده و حلال تشکیل شده است. حلال مادّه ای است که معمولاً جزء بیش تری از محلول را تشکیل می دهد و حل شونده را در خود حل می کند.
برای نمونه در محلول آب نمک، نمک حل شونده و آب حلال است.
برای تهیهٔ محلول می توان نسبت های مختلفی از حل شونده و حلال را با هم مخلوط کرد.
حالت فیزیکی محلول ها می تواند متفاوت باشد شاید تصور از محلول، حل شدن مادهٔ جامدی مثل نمک در مایعی مانند آب باشد .
در حالی که هنگام افزودن گلاب به آب، مایع را با آب مخلوط کرده اید، یا وقتی درِ نوشابهٔ گازدار را باز می کنید، گاز از آن خارج می شودکه نشان می دهد هنگام تهیهٔ نوشابه، مقداری گاز در آن حل کرده اند.
آلیاژ ها محلول هایی جامد در جامدند.
هوای پاک محلولی از گازهای نیتروژن، اکسیژن و گازهای دیگر است. بنابراین محلول ها می توانند به حالت جامد، مایع یا گاز باشند.
مقدار حل شدن برخی مواد، مانند نمک در آب با دما افزایش می یابد در حالی که مقدار حل شدن برخی مواد در آب، مانند گاز اکسیژن با افزایش دما کاهش می یابد.
با کاغذ پی اچ می توان علاوه بر شناسایی اسید ها، میزان اسیدی بودن آنها را نیز مشخص کرد.
درس نامه علوم هشتم فصل 1
جداسازی اجزاء یك مخلوط:
در برخی موارد لازم است، مواد تشکیل دهندهٔ مخلوط را از یکدیگر جدا کنیم.
برای جداسازی اجزای مخلوط گاهی از روش های ساده و گاهی از روش های پیچیده تر استفاده می شود.
در بیشتر مواقع لازم است كه اجزاء یك مخلوط را از هم جدا كنیم.
برای تهیه آب شیرین، نمك و سایر املاح را از آب جدا می كنند .
فراورده های نفتی هم بصورت مخلوط با یكدیگر تحت عنوان نفت خام یافت می شوند.
زمانی می توان اجزاء یك مخلوط را از هم جدا كرد كه اجزاء حداقل در یك ویژگی با هم اختلاف داشته باشند.
الف) صاف كردن:
از این روش هنگامی استفاده می شود كه اجزاء مخلوط از نظر اندازه ذرات با هم تفاوت داشته باشند.
الك كردن آرد، جداكردن شن و ماسه از یكدیگر، جداكردن تفاله از چای نمونه هایی از صاف كردن هستند.
ب) سرریز كردن:
هنگامی از این روش استفاده می شود كه یك جزء از جزء دیگر سبك تر باشد.
اگر مخلوط آب روغن بی حركت بماند چون روغن از آب سبك تر است بر روی آب قرار می گیرد و می توان با سر ریز كردن و یا با استفاده از وسیله مقابل كه قیف جدا كننده یا قیف دكانتور نامیده می شود آن ها را از هم جدا كرد.
ج) تبلور:
از روش تبلور برای جدا كردن جزء جامد از مایع استفاده می شود .
اگر مخلوط جامد در مایعی مانند آب نمك را سرد كنیم از آنجا كه انحلال پذیری با كاهش دما كم می شود مقداری از حل شونده بصورت بلور در ته ظرف ته نشین می شود .
د) تقطیر ساده:
از تقطیر ساده برای جداكردن دو جزء مایع مخلوط كه نقطه جوش متفاوت دارند استفاده می شود مثل الكل از آب
ه) تقطیر جزء به جزء:
از این روش برای جدا كردن اجزاء مخلوط چند مایع كه نقطه جوش متفاوت دارند استفاده می شود اجزاء نفت خام را به همین روش از هم جدا می كنند.
تقطیر نفت خام :
در این روش، نفت خام را تا ٤٠٠ درجه سانتیگراد حرارت می دهند تا بسیاری از اجزاء آن به جوش آیند و به صورت بخار در آیند.
نفت خام حرارت داده شده را به قسمت پایین دستگاهی به نام برج تقطیر می فرستند.بخارات حاصل هنگام صعود از دستگاه به سینی های نصب شده برخورد كرده و بر اساس تفاوت نقطه جوش به مایع تبدیل و از هم جدا می شوند.
شیر هم مخلوطی از چربی و آب است.
سانتریفیوژ : در صنعت برای جداسازی چربی از شیر و پلاسما از سلول های خونی، از دستگاه سانتریفیوژ استفاده می شود.
دو تفاوت اسیدها و بازها رو میشه بهم بگید چی هستن
اسید ها مزه ترش دارتد و رنگ کاغذ تورنسل را قرمز می کنند اما باز ها تلخ مزه و رنگ کاغذ تورنسل را آبی می کنند اغلب شوینده ها باز هستند و حالت صابونی دارند
ببخشید چطوری اب را از شکر جدا کنیم غیر از صافی راه دیگه ای هم هست
شکر با صافی جدا نمی شود به روش تبلور ، آب را بخار می کنیم شکر باقی می ماند
عالی
سلام ببخشید حالت های فیزیکی مخلوط را نام ببرید و برای حالت فیزیکی یک ماده نام ببرید
مخلوط، محصول ترکیب فیزیکی مواد شیمیایی است به گونهای که بعد از این مرحله ترکیبات شیمیایی، یا عناصر مخلوط شده، به مواد شیمیایی دیگری تبدبل نمیشوند و خواص اولیه خود را حفظ میکنند. به رغم تغییر نکردن خاصیت شیمیایی این ساختار، مخلوط به دست آمده ممکن است از لحاظ فیزیکی تغییر کند، از جمله این تغییرات میتوان تغییر خاصیت نقطه ذوب مواد را نام برد. با آمیختن مواد مختلف با هم میتوان انواع گوناگونی از مواد مخلوط یا نا خالص به حالت جامد، مایع و گاز به وجود آورد. مخلوطها میتوانند مایع در مایع، گاز در گاز، جامد در جامد، گاز در جامد، جامد در گاز، جامد در مایع و گاز در مایع باشند.
سلام
حل شونده سکه نقره؟
اغلب فلزات درون اسید حل می شوند مثلا نقره هم درون نیتریک اسید دچار واکنش شیمیایی شده و به نقره نیترات تبدیل می شود