پاسخ نامه فعالیت های علوم نهم فصل 3 ویرایش 1402

پاسخ نامه فعالیت های علوم نهم فصل 3 ویرایش 1402

قبل از مطالعه پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم ، ابتدا باید درس نامه فصل 3 را خوب مطالعه کنید.

در این فصل شما ابتدا با اهداف و خلاصه فصل در یک نگاه آشنا می شوید سپس به پاسخ فعالیت های کتاب درسی می پردازیم.

گفتگو کنید صفحۀ 26 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

باز شدن زود هنگام شکوفه ها در زمستان، بیانگر این است که دمای هوا افزایش یافته است و درختان به اصطلاح فریب می خورند.

پس از باز شدن شکوفه ها در وسط زمستان، ناگهان هوا به شدت سرد می شود و برف می بارد؛ با این عمل همه شکوفه ها از بین می روند.

این تغییرات ناگهانی در هوا به دلیل مختل شدن چرخه های طبیعی است.

بنابراین هر رفتاری که روی یکی از چرخه ها اثر بگذارد، سبب می شود که نظم چرخه های دیگر نیز به هم بریزد.

دقت کنید تا 25 سال پیش در تهران و کرج در زمستان تا 1 و برخی جاها تا 2 متر برف می آمد.

اما اکنون متأسفانه به دلایل مختلف از بارش برف خبری نیست و کم کم تهران از 4 فصل به 3 فصل تغییر می کند.

این تغییرات در همه شهرهای کشور و همه جای جهان در حال انجام شدن است.

گفت و گو کنید صفحۀ 27 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

این چرخه بیان می کند که مقدار کل کربن در جهان ثابت است.

این کربن در بخش های مختلف کره زمین وجود دارد و مرتباً بین این بخش ها جابه جا می شود.

کربن هوا توسط گیاهان به صورت کربن دی اکسید جذب و وارد بدن جانداران می شود.

از سوی دیگر تنفس سلولی توسط جانوران، فوران آتشفشان، مرگ و میر جانداران و تجزیه انواع مواد آلی توسط تجزیه کنندگان، سبب ورود کربن به صورت کربن دی اکسید به هوا کره می شود حتی واکنش بین باران و سنگ ها می تواند سبب ورود کربن دی اکسید به هوا کره شود.

از سوی دیگر کربن بدن گیاهان با پدیده های طبیعی مانند زلزله و سیل و … در اعماق زمین دفن می شود؛ بنابراین مقدار کربن در مجموع در کره زمین ثابت است؛ اما مرتب بین این سه بخش نشان داده شده در حال مبادله است.

البته شما ممکن است چرخه کربن را به شکل های دیگری هم ببینید که ظاهراً با هم تفاوت هایی دارد اما در اساس مشابه هم است.
توجه کنید کربن بیشتر به صورت کربن دی اکسید در چرخه جابه جا می شود.

مرجان ها و جانوران دریایی و کربن دی اکسید حل شده در آب، همگی با رها کردن کربن دی اکسید در هوا کره روی این چرخه اثر می گذارند.

همچنین مقدار کربن دی اکسید در این سه بخش در طول چندین هزار سال گذشته ثابت بوده است؛ یعنی مقدار کربن دی اکسید در هوا کره در چندین هزار سال گذشته ثابت و یکسان بوده است.

فکر کنید صفحه 27 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم 

الف) در مرحله 1، کربن دی اکسید آزاد یا تولید می شود.

در مرحله 2، کربن دی اکسید مصرف، و در مرحله 3، تولید می گردد.

ب) مرحله 1، یعنی سوزاندن سوخت های فسیلی در چرخه طبیعی کربن وجود ندارد.

انسان در صد سال اخیر از سوخت های فسیلی استفاده، و آن را وارد چرخه کرده است.

پ) مصرف سوخت های فسیلی سبب افزایش مقدار کربن دی اکسید در هوا کره شده است. این موضوع سبب شده است که:

1 ) دمای کره زمین افزایش یابد؛ یعنی زمین گرم تر شود.
2 ) بخش قابل توجهی از یخ های قطبی آب شود.
3)  لایهٔ اوزون سوراخ شود.
و …

در نتیجهٔ این کارها،

• چرخه زندگی جانوران قطبی مختل شده است.
• آب و هوا، تغییرات شدیدی پیدا کرده است.
• فصل ها در حال جابه جا شدن است.
• و …

جمع آوری اطلاعات صفحه 28 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

هنگامی که نور خورشید به سطح زمین می رسد مقداری از آن که به انرژی گرمایی تبدیل می شود.

گازهای گلخانه ای می توانند مقداری از این انرژی را جذب کنند و این گرما باقی بماند به طوری که کره زمین گرم می شود. این عمل، اغلب به عنوان اثر گلخانه ای از آن یاد می شود.

این اثر  چندین سال پیش کشف شده است و طی آزمایشات گوناگون و در زمان های متفاوت به اثبات رسیده است.

اثر گلخانه ی در طی زمان وجود داشته است و زندگی طبیعی ما انسان ها تنها به خاطر این اثر گلخانه ای طبیعی است.

این خصوصیت اثر گلخانه ای دمای زمین را تنظیم می کند.

اگر اثر گلخانه ای وجود نداشته باشد تمام زمین در یخ پوشیده می شود.

مقدار گرمای موجود در هوا به غلظت گازهای گلخانه ای در جو و مدت زمانی که این گازها در جو باقی می مانند بستگی دارد .

از  مهم ترین گازهای گلخانه ای دی اکسید کربن، CFC’s اکسیدهای نیتروژن و متان است.

هنگامی که بشر به فناوری های گسترده جهت اکتشاف و مصرف سوخت های فسیلی دست یافت میزان کربن دی اکسید وارد شده یه جو و سایر گازها افزایش یافت .

این افزایش سبب افرایش دمای به تله افتاده در جو زمین و افزایش دمای کره زمین شد.

افزای دما متناسب با مصرف روز به روز زیاد تر می شود و اثر گلخانه ای موجب افزایش دمای کره زمین خواهد شد.

همچنین ممکن است گرم شدن کره زمین سبب افزایش در فعالیت طوفان، ذوب یخ در قطب، جاری شدن سیل و دیگر مشکلات زیست محیطی شود.

افزایش انتشار دی اکسید کربن عامل 50 – 60 ٪ از گرم شدن کره زمین است.

اغلب گازهای گلخانه ای دی اکسید کربن حاصل از فرآیندهای صنعتی در کشورهای در حال توسعه تولید می شود.

جمع آوری اطلاعات صفحه 29 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

برای نمونه می توانید از موضوعات نفت و حمل و نقل آسان، تشخیص و درمان انواع بیماری های واگیردار و تأثیر نفت، کشاورزی و کود های شیمیایی، بهداشت و نفت و … استفاده کنید.

یادتان باشد، تولید انبوه موادغذایی، داروها، شوینده ها، حشره کش ها، سوخت، گسترش حمل و نقل، غلبه بر بیماری های همه گیر و … همگی مرهون شناخت و مصرف نفت است.

این منبع خدادادی، نعمتی بسیار گرانبهاست.

این فعالیت باید بتواند اهمیت نفت را به خوبی نمایان کند.

نفت نعمتی خدادادی است که به بشر ارزانی شده است؛ باشد که قدردان باشیم.

نمودار زیر مصرف نفت خام را در طول سال های 1910 میلادی تاکنون نشان می دهد.

به نظر شما آیا باید نفت خام را برای تولید انرژی بسوزانیم یا از آن مواد سودمند بسازیم؟

نفت خام بسیار بکندی به وجود می آید و بسیار سریع مصرف می شود و در آینده تمام می شود پس بهتر است آن ها را به مواد سودمند تبدیل کنیم.

آسانی دسترسی به نفت خام و افزایش نیاز به انرژی به دلیل افزایش جمعیت، سبب شده است که همچنان از این مایع ارزشمند بیشتر، برای تهیهٔ سوخت استفاده شود.

جمع آوری اطلاعات صفحه 30 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

نفت خام ماده با ارزشی است که ثروت نیاکان ماست و به امانت نزد ما گذاشته شده است.

ما باید با مصرف بهینه و عاقلانه از آن کشور را به سوی پیشرفت و ترقی سوق دهیم و از این ثروت خدادادی حفاظت کنیم.

اقتصاد هر کشور بر پایه تلاش و کوشش اتباع آن کشور شکوفا می شود.

استفاده تک بعدی از یک محصول موجب وابستگی و به خطر افتادن استقلال  آن کشور خواهد شد.

می توان با کاهش وابستگی کشور به منابع خام، بخصوص نفت و سایر فراورده ها و تبدیل آن به موادی با ارزش افزوده بیش تر، به رونق اقتصاد کمک کرد.

امروزه در دنیای جدید با استفاده از فناوری های مختلف می توان محصولات گوناگون تولید کرد.

همچنین می توان با توسعه سایر منابع اقتصادی مانند گردشکری، صنایع دستی با توجه به فرهنگ وتمدن اصیل ایرانی- اسلامی اقتصاد ایران را شکوفا کرد.

بخشی از هزینه های کشور نیز به جای نفت خام می تواند از طریق مالیات هزینه گردد.

فکر کنید صفحۀ 31 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

هرچه نیروی ربایش بین هیدروکربن ها، بیشتر باشد، نقطه جوش آنها بیشتر است؛ یعنی در دمای بالاتری می جوشد و به مایع تبدیل می شود.

از سوی دیگر نیروی ربایش هیدروکربن ها به تعداد اتم های کربن و هیدروژن در آنها بستگی دارد.

هر چه تعداد اتم های کربن بیشتر باشد، نیروی ربایش بین هیدروکربن ها بیشتر است؛ بنابراین، نقطه جوش ترکیب 1 بیشتر است.

فکر کنیدصفحۀ 31  – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

الف) هیدروکربن شماره 1؛ زیرا مقدار بیشتری از آن جاری و وارد ظرف شده است.

ب) هرچه نیروی ربایش کمتر باشد، هیدروکربن آسان تر جاری می شود؛ در نتیجه:

برج تقطیر 

فکر کنید صفحۀ 33 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

الف) 8

ب) پایین ترین برش

پ) پایین ترین برش، زیرا هرچه تعداد کربن بیشتر باشد، مولکول ها بزرگترند و دیرتر می جوشند؛ یعنی نقطه جوش بیشتری دارد؛ در نتیجه پایین ترین برش به صورت مایع خمیری از ته ستون خارج می شود.

ت) در بالاترین برش

ث) در پایین ترین برش

فکر کنید صفحه 34 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

الف) کربن و هیدروژن

ب) اتن گازی شکل است در حالی که پلی اتن جامد است.

جرم پلی اتن زیاد است در حالی که جرم اتن کم است.

فعالیت صفحۀ 36 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 3 علوم نهم

برق مصرفی خانه ما برابر 500 کیلووات ساعت است. در نتیجه جای X این مقدار را فرض کنید و محاسبات را انجام دهید.

جمع آوری اطلاعات صفحه 37

ایران پنجمین کشور دنیا در مصرف پلاستیک است. یک رتبه ناخوشایند که با آمار ده درصدی پلاستیک در پسماند‌های شهری، جنبه‌ای نگران‌کننده نیز می‌یابد. کیسه نایلون و ظروف پلاستیکی یک بار مصرف جزیی از زندگی روزمره شهری شده‌اند.

سفره، کیسه فریزر، کیسه زباله، رومیزی… لذا می بایست با فرهنگ سازی  شهروندان را در جهت کاهش استفاده از کیسه های پلاستیکی ترغیب نمود تا در جایگزین نایلون و پلاستیک از ساک های پارچه ای و یا در مرحله بعد از پاکت های کاغذی استفاده نمایند.

یک عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع می گوید: برای کاهش مصرف پلاستیک، می توانیم دو کار اساسی کنیم یکی وضع قونین انگیزشی و دوم حمایت دولت از سرمایه‌گذاری در پلاستیک‌های تجدید پذیر است که کمتر از دو هفته به‌طور کامل در محیط تجزیه می شوند.

همچنین محمد درویش  عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با بیان اینکه هفدهمین جمعیت جهان را داریم اما با تولید ۵۰۰ هزار تن مصرف پلاستیک در سال، پنجمین کشور مصرف کننده پلاستیک هستیم، گفت: شاید بخشی از مصرف پلاستیک اجتناب ناپذیر باشد اما روندی که در کشور ما اتفاق افتاده، نگران کننده است و بخشی از مصرف بی رویه پلاستیک به هزینه‌های مصرف و خرید پلاستیک ارزان‌تر از متوسط جهانی بر می‌گردد.

دکتر رضا باقری، عضو انجمن ملی پلاستیک ایران سالانه در کل دنیا حدود 320 میلیون تن پلاستیک مصرف می‌شود که سهم کشور ما از این مقدار حدود 3 میلیون تن است.

گفت و گو کنید صفحه 37

مهم‌ترین مشکلات پیش روی جامعه امروز را پسماندها هستند.

چالشی که بخش عمده‌ای از آن مربوط به پلیمر و مواد پلاستیکی است.

مشکل مهم دیگر اینکه منابع طبیعی دنیا رو به پایان است.

به طور متوسط نفت کره زمین تا 42 سال دیگر، فولاد تا 70 سال و گاز حدود 96 سال دیگر در حال تمام شدن است و زندگی مصرفی بشر با سرعت بسیار زیاد تمام منابع را به پایان می‌رساند، اما با کمک صنعت بازیافت و مدیریت صحیح پسماند می‌توان بر بخشی از این مشکلات غلبه کرد

حمایت از تولید پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر، استفاده نکردن از مواد پلاستیکی یکبار مصرف و اراده مردم برای استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای؛ به کاهش مصرف پلاستیک کمک کند،

اما حتماً وضع قوانین انگیزشی و حمایت دولت از سرمایه‌گذاری در تولید پلاستیک‌های تجدیدپذیر مرهمی بر حال طبیعت و محیط زیست خواهد بود.