برای بررسی پاسخ نامه فعالیت های فصل 5 علوم نهم لازم است ابتدا درسنامه این فصل را خوب مطالعه کنید تا با اهداف این فصل آشنایی کامل داشته باشید سپس به فعالیت های پاسخ داده شده بپردازید. در ادامه اهداف این فصل آورده شده است.
از کاربر گرامی انتظار می رود که در پایان این فصل بتواند:
1) با اهمیت نیرو و نقش آن در زندگی، صنعت و … آشنا شود.
2) نیرو را به صورت اثر متقابل دو جسم بشناسد.
3) برایند نیروها را به دو دستهٔ متوازن و خالص تقسیم کند.
4) اثر نیروهای متوازن بر جسم ساکن و در حال حرکت را بیان کند.
5) نیروی خالص را به عنوان عامل تغییر سرعت و شتاب در نظر بگیرد.
6) با آزمایش، رابطه بین شتاب و نیرو را بررسی کند و رابطه بین نیرو و حرکت را تشخیص دهد.
9) نیروی اصطکاک را به دو دسته جنبشی و ایستایی تقسیم کند.
10) توسط آزمایش، بستگی نداشتن نیروی اصطکاک جنبشی به مساحت را بررسی کند.
پس از بررسی تصویر مرور فصل و اهداف فصل که در بالا نوشته شده است به فعالیت ها بپردازید تا آموخته های شما تکمیل گردد.
مرور فصل پنجم
فعالیت صفحه های 53 و 54
خود را بیازمایید صفحه 54 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 5 علوم نهم
آزمایش کنید صفحه 55 –پاسخ نامه فعالیت های علوم نهم فصل 5
نتیجه گیری پس از آزمایش بالا:
1) شتابی که جسم می گیرد با نیروی وارد بر جسم، متناسب است و هرچه نیرو بیشتر شود، شتاب جسم نیز بیشتر می شود.
2) شتابی که جسم تحت اثر نیروی وارد بر آن می گیرد با جرم جسم رابطهٔ وارون دارد.
3) در قسمت اول آزمایش جرم ثابت و نیروی وارد بر جسم را افزایش می دهیم (کنترل متغیر جرم) و در قسمت دوم آزمایش نیرو ثابت است (کنترل متغیر نیرو) و جرم را افزایش داده ایم. از این آزمایش و فعالیت های قبل از آن، قانون دوم نیوتون را نتیجه می گیریم؛ یعنی:
هرگاه بر جسمی نیروی خالصی وارد شود، جسم تحت تأثیر آن نیرو شتاب می گیرد که این شتاب نسبت مستقیم با نیروی وارد بر جسم دارد و در همان جهت نیرو است و با جرم جسم نسبت وارون دارد.
گفتگو کنید صفحه 56
خود را بیازمایید صفحه 58
گفتگو کنید صفحه 59 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 5 علوم نهم
خود را بیازمایید صفحه 60 – پاسخ نامه فعالیت های فصل 5 علوم نهم
فعالیت صفحه 62 – پاسخ نامه فعالیت های علوم نهم فصل 5
الف) وسایل مورد نیاز : میز، مکعب چوبی (دو عدد) ، وزنه های کوچک، کفه، ترازو.
شرح آزمایش:
الف) سطح میز و سطح مکعب چوبی را تمیز، و دستگاه را مطابق شکل سوار کنید و مکعب را از سطح بزرگترش روی میز قرار دهید.
ب) به آرامی و کم کم در داخل کفه، وزنه هایی قرار دهید به گونه ای که اگر ضربهٔ کوچکی به مکعب وارد کردید، مکعب به طور یکنواخت (به آرامی و با سرعت ثابت) روی میز حرکت کند.
پ) با ترازو، جرم کفه و وزنه های داخلش را اندازه گیری، و توسط رابطهٔ W=mg وزن آنها را حساب کنید.
چون نیروی وزن وزنه ها و کفه، مکعب را به طور یکنواخت می کشد در این حالت نیروی اصطکاک وارد بر مکعب ، که در خلاف جهت حرکت است با W هم اندازه است (نیروهای وارد بر ، دستگاه متوازن اند).
نیروی اصطکاک جنبشی =W=mg
ت) اکنون مکعب را روی سطوح مختلف دیگرش قرار دهید و آزمایش را تکرار کنید (آزمایش ها به طور معناداری نشان می دهند که نیروی اصطکاک جنبشی به سطح تماس بستگی ندارد؛ یعنی با همان نیروی W=mg به طور یکنواخت حرکت می کند).
ث) روی مکعب، مکعب دیگری یا وزنه ای قرار داده، آزمایش را انجام می دهیم و نیروی اصطکاک جنبشی را اندازه گیری می کنیم (این آزمایش نشان می دهد، هرچه جسم لغزنده (مکعب) سنگین تر شود، نیروی اصطکاک جنبشی آن نیز بیشتر می شود).
جمع آوری اطلاعات صفحه 62
الف) در مواردی اصطکاک به شکل ناخواسته و غیرمطلوب سبب کُند شدن حرکت می شود؛ مانند لولاهای در و پنجره، بین چرخ دنده ها و زنجیر، بین پیستون و سیلندر در اتومبیل و …
برای کاهش اصطکاک معمولاً از روغن های مخصوص و گریس استفاده می کنند که موجب کاهش میزان اصطکاک بین سطح چیزهایی می شود که با یکدیگر در تماس اند.
بعضی از ماشین آلات دارای مجموعه ای از غلتک یا توپی های فلزی اند که اصطلاحاً بلبرینگ نامیده می شوند.
استفاده از بلبرینگ در کاهش اصطکاک بین بخش های متحرک درون ماشین آلات، بسیار مؤثر است.
کشیدن و حرکت دادن یک جعبهٔ سنگین روی زمین بسیار دشوار است،
اما اگر همین جعبه را روی چرخ دستی بگذاریم، حرکت دادن آن خیلی آسان است؛ یعنی استفاده از چرخ سبب کاهش اصطکاک می شود.
ب) در بسیاری از موارد، افزایش نیروی اصطکاک مهم است؛ مثلاً جنس کفی کفش ها باید به گونه ای باشد که اصطکاک آن با زمین مناسب باشد.
در پله ها، نوارهایی قرار می دهند که اصطکاک کفش با آنها افزایش یابد و جلوی لیز خوردن را بگیرد.
لاستیک خودروها به گونه ای طراحی می شود که اصطکاک بین آنها و جاده هنگام ترمز به اندازة کافی زیاد باشد.
تدریس در مدارس نمونه دولتی و استعداد های درخشان
مدرس ضمن خدمت فرهنگیان
تولید نرم افزار های آموزشی علوم تجربی متنا ،
مولف کتاب های کمک آموزشی و همکاری با انتشارات منتشران و اقلیم مهر
سلامبدنبود🤟
مچکرم که اطلاعات وتجربیاتتون رو در اختیار ما میزارید